Politické procesy 50. let – kauza bratři Červenkové a spol.
Title Alternative:Politische Prozesse der 50er Jahre des 20. Jhs. – der Fall der Brüder Červenkové u. a.
Abstract
The study deals with one of the regional political processes settled by the Regional Court in Liberec in the secon d half of the 1950s. It was a case with a four-member group, which consisted of brothers Jaroslav and Přemysl Červenka, Jiří Drápalík and Vojtěch Hrdlička. The study looks in detail at the lives of the main protagonists before criminal proceedings begin. It also examines the trial itself and its ou tcome. Last but not least, the text deals with the execution of sentences of indivi dual convicts and their rehabilitation in the 1990s.
Die Studie befasst sich mit einem der regionalen politischen Prozesse, die in der zweiten Hälfte der 1950er Jahre vor dem Landgericht in Liberec stattfanden. Es ist der Fall von vier jungen Männern - den Brüdern Jaroslav und Přemysl Červenka, Jiří Drápalík sowie Vojtěch Hrdlička. Diese vierköpfige Gruppe soll eine angeblich staatsfeindliche Gruppierung gebildet haben, die von Januar 1953 bis Februar 1954 aktiv war. Der Anklageschrift zufolge hatten die Angeklagten mehrere illegale Aktionen geplant, bei denen sie mit Sprengstoff großen Schaden an staatlichem Eigentum anrichten wollten. Davon betroffen sollten beispielsweise das Gebäude des Bezirkssekretariats der Kommunistischen Partei Böhmens in Frýdlant, ein Objekt des Staatsunternehmens Tiba, das Wasserkraftwerk Harta und die Eisenbahnbrücke Harta, die sich auf der Strecke von Frýdlant nach Zawidów (Seidenberg) in Polen befand. Alle vier jungen Männer wurden 1956 vor dem Landgericht in Liberec angeklagt. Es handelte sich dabei um einen exemplarischen Fall eines Prozesses in der zweiten Hälfte der 1950er Jahre. Obgleich die Verurteilten keine besonders hohen Strafen erhielten, lässt sich dabei doch das unrechte Verfahren des kommunistischen Justizsystems beobachten. Heute werden solche Fälle kritisch betrachtet, vor allem weil es sich sehr oft um ganz oder zumindest teilweise erfundene Fälle gegen Personen handelt, die keine schweren Straftaten begangen haben und dies wohl auch in Zukunft nicht tun sollten. Das Besondere an diesem Fall sind die unterschiedlichen Lebensgeschichten der Hauptakteure. Die Familien der Sträflinge waren aus verschiedenen Gründen in die Gegend von Frýdlant in Böhmen gelangt, sei es als Folge der Aktion „Kulak“ oder freiwillig im Rahmen der Neubesiedlung der Grenzgebiete.
Studium zajmuje się jednym z regionalnych procesów politycznych, który miał miejsce w drugiej połowie lat 50-tych XX wieku przed Sądem Wojewódzkim w Libercu. Chodzi o sprawę z czterema młodzieńcami – braćmi Jaroslavem i Přemyslem Červenkami, Jiřím Drápalíkiem i Vojtěchem Hrdličkiem. Owa czteroosobowa grupa miała się ponoć dopuścić czynu zabronionego założenie grupy antypaństwowej, która funkcjonowała od stycznia 1953 do lutego 1954. Zdaniem oskarżyciela oskarżeni mieli na celu zaplanowanie kilku działań nielegalnych, podczas których za pomocą środków wybuchowych wyrządziliby znaczne szkody na majątku państwowym. Miało na przykład chodzić o budynek sekretariatu powiatowego KPCz w Frýdlancie v Čechách, obiekt zakładu narodowego Tiba, elektrownię wodną Harta i most kolejowy Harta, który znajdował się na trasie z Frýdlantu do polskiego Zawidowa. Wszyscy czterej młodzieńcy stanęli przed Sądem Wojewódzkim w Libercu w roku 1956. Chodzi o poglądowy przykład procesu z drugiej połowy lat 50-tych XX wieku. Pomimo że oskarżeni nie dostali tak wysokiej kary, nadal możemy postrzegać nie standarowe postępowanie komunistycznego wymiaru sprawiedliwości. W czasach obecnych na podobne przypadki spogląda się krytycznie przede wszystkim dlatego, że bardzo często chodzi o zupełne lub przynajmniej częściowe wykonstruowanie sprawy przeciwko ludziom, którzy żadnego poważnego czynu zabronionego nie wyrządzili i prawdopodobnie tak by się nie stało ani w przyszłości. Rzeczą szczególną tej sprawy są pewne zrużnicowane losy życiowe głównych bohaterów. Rodziny skazanych przybyły w okolice Frýdlantu v Čechách z różnych przyczyn, było to w następstwie akcji „Kułak“ lub też dobrowolnie w ramach procesu powojennego zasiedlania pogranicza.
Die Studie befasst sich mit einem der regionalen politischen Prozesse, die in der zweiten Hälfte der 1950er Jahre vor dem Landgericht in Liberec stattfanden. Es ist der Fall von vier jungen Männern - den Brüdern Jaroslav und Přemysl Červenka, Jiří Drápalík sowie Vojtěch Hrdlička. Diese vierköpfige Gruppe soll eine angeblich staatsfeindliche Gruppierung gebildet haben, die von Januar 1953 bis Februar 1954 aktiv war. Der Anklageschrift zufolge hatten die Angeklagten mehrere illegale Aktionen geplant, bei denen sie mit Sprengstoff großen Schaden an staatlichem Eigentum anrichten wollten. Davon betroffen sollten beispielsweise das Gebäude des Bezirkssekretariats der Kommunistischen Partei Böhmens in Frýdlant, ein Objekt des Staatsunternehmens Tiba, das Wasserkraftwerk Harta und die Eisenbahnbrücke Harta, die sich auf der Strecke von Frýdlant nach Zawidów (Seidenberg) in Polen befand. Alle vier jungen Männer wurden 1956 vor dem Landgericht in Liberec angeklagt. Es handelte sich dabei um einen exemplarischen Fall eines Prozesses in der zweiten Hälfte der 1950er Jahre. Obgleich die Verurteilten keine besonders hohen Strafen erhielten, lässt sich dabei doch das unrechte Verfahren des kommunistischen Justizsystems beobachten. Heute werden solche Fälle kritisch betrachtet, vor allem weil es sich sehr oft um ganz oder zumindest teilweise erfundene Fälle gegen Personen handelt, die keine schweren Straftaten begangen haben und dies wohl auch in Zukunft nicht tun sollten. Das Besondere an diesem Fall sind die unterschiedlichen Lebensgeschichten der Hauptakteure. Die Familien der Sträflinge waren aus verschiedenen Gründen in die Gegend von Frýdlant in Böhmen gelangt, sei es als Folge der Aktion „Kulak“ oder freiwillig im Rahmen der Neubesiedlung der Grenzgebiete.
Studium zajmuje się jednym z regionalnych procesów politycznych, który miał miejsce w drugiej połowie lat 50-tych XX wieku przed Sądem Wojewódzkim w Libercu. Chodzi o sprawę z czterema młodzieńcami – braćmi Jaroslavem i Přemyslem Červenkami, Jiřím Drápalíkiem i Vojtěchem Hrdličkiem. Owa czteroosobowa grupa miała się ponoć dopuścić czynu zabronionego założenie grupy antypaństwowej, która funkcjonowała od stycznia 1953 do lutego 1954. Zdaniem oskarżyciela oskarżeni mieli na celu zaplanowanie kilku działań nielegalnych, podczas których za pomocą środków wybuchowych wyrządziliby znaczne szkody na majątku państwowym. Miało na przykład chodzić o budynek sekretariatu powiatowego KPCz w Frýdlancie v Čechách, obiekt zakładu narodowego Tiba, elektrownię wodną Harta i most kolejowy Harta, który znajdował się na trasie z Frýdlantu do polskiego Zawidowa. Wszyscy czterej młodzieńcy stanęli przed Sądem Wojewódzkim w Libercu w roku 1956. Chodzi o poglądowy przykład procesu z drugiej połowy lat 50-tych XX wieku. Pomimo że oskarżeni nie dostali tak wysokiej kary, nadal możemy postrzegać nie standarowe postępowanie komunistycznego wymiaru sprawiedliwości. W czasach obecnych na podobne przypadki spogląda się krytycznie przede wszystkim dlatego, że bardzo często chodzi o zupełne lub przynajmniej częściowe wykonstruowanie sprawy przeciwko ludziom, którzy żadnego poważnego czynu zabronionego nie wyrządzili i prawdopodobnie tak by się nie stało ani w przyszłości. Rzeczą szczególną tej sprawy są pewne zrużnicowane losy życiowe głównych bohaterów. Rodziny skazanych przybyły w okolice Frýdlantu v Čechách z różnych przyczyn, było to w następstwie akcji „Kułak“ lub też dobrowolnie w ramach procesu powojennego zasiedlania pogranicza.
Description
Subject(s)
Politické procesy, perzekuce, 50. léta 20. století, Liberec, Státní bezpečnost, Akce K, kulak, bratři Červenkové, Kunratice u Frýdlantu v Čechách, Political trials, persecution, 1950s, State security, Action K, Červenka brothers, Kunratice near Frýdlant in Bohemia
Citation
ISSN
1213-5097